Τα σχολεία έκλεισαν πριν τις εκλογές. Προσωρινή ανακωχή με το υπουργείο ή μία φωτοβολίδα, έτσι για το «καλό της χρονιάς»; Ο χρόνος θα δείξει.Σε κάθε περίπτωση όμως το ερώτημα που βάζουν οι καταληψίες πρέπει να μείνει ανοιχτό: μας καλύπτει το σχολείο που υπάρχει; τι μας ενοχλεί; τι θέλουμε να γίνει στο σχολείο, στην εκπαίδευση, στην κοινωνία γενικότερα;
ΑΝΟΙΧΤΑ πρέπει να μείνουν και τα σχολεία. Ανοιχτά στην ελευθερία όλων και καθενός ξεχωριστά να ρωτάνε, να ψάχνουν, να απαντάνε, να κάνουν λάθη, να ερωτεύονται και να αμφισβητούν.
ΝΑ ΚΛΕΙΣΟΥΝ όμως για τη χειραγώγηση, το δασκαλίστικο ύφος, την καθοδήγηση από κόμματα, «ειδικούς», διευθυντάδες, δασκάλους-«αυθεντίες» στα κούφια λόγια, την αυθαιρεσία της κάθε εξουσίας.
…ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΟΙΞΟΥΝ στην ελευθερία, στην ερώτηση, στην αμφισβήτηση.
Δεν είναι πρωτοτυπία να πούμε ότι το σχολείο από το Γυμνάσιο ως το Λύκειο έχει γίνει εξεταστικό κέντρο, μία μικρογραφία του φροντιστηρίου. Αυτό δεν λένε άλλωστε και τα εκθεσιολόγια; Έχει όμως σημασία να αγωνιστούμε ενάντια στην ολοκληρωτική μετατροπή της ζωής μας σε μία εξέταση για το καλό των λίγων, ενάντια στη μετατροπή της γνώσης σε ένα διαφημιστικό σποτάκι που το ξεχνάς την άλλη στιγμή ή από την πολλή επανάληψη τρέχεις να αγοράσεις το προϊόν.
Άντε και πέρασες τη δοκιμασία των εξετάσεων και μπαίνεις στο πανεπιστήμιο. Τέλειωσαν τα βάσανα εδώ; Όχι, βέβαια ο νόμος πλαίσιο (αυτός που οι φοιτητές τον Ιούνιο βγήκανε στο δρόμο για να τον ρίξουν) προσθέτει νέα εμπόδια: αν ξεπεράσεις τα έξι χρόνια σπουδών σε διώχνουν γιατί τάχα μου επιβαρύνεις την οικονομία, οι επιχειρήσεις που σκέφτονται μοναχά το κέρδος τους θα έχουν ένα λόγο παραπάνω για το τι θα μαθαίνουμε, το άσυλο, αυτή η πολύτιμη και αδιαπραγμάτευτη δημοκρατική κατάκτηση, μπορεί να περιοριστεί για να μπορούν οι μπάτσοι να μπαίνουν να διαλύουν τους «απείθαρχους» αμφισβητίες.
Όσο για τη γνώση, εκεί και διαλύεται κάθε μύθος: η γνώση, η γνώση η κοινωνική που συνδυάζει το πραχτικό με το πνευματικό, η γνώση που αφήνει το άτομο ελεύθερο να αναπτύξει τις δυνατότητές του, δεν υπάρχει. Όπως και στο σχολείο, η «γνώση» αυτή μοιάζει με επιβολή, με διαφημιστικό σποτάκι που λέγαμε.
Και εάν δεν περάσεις; Θα νιώσεις κατωτερότητα και αποτυχία-λες και η ζωή κρίνεται από μία εξέταση. Το χειρότερο από όλα είναι να νιώσεις παραίτηση και να επιτρέψεις να σε παραιτήσουν από τα 18.
ΤΟΤΕ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ; Μία κατάργηση των εξετάσεων, των παρουσιών, των βαθμών, όλων αυτών των καταναγκασμών που επιβάλλει η Εξουσία, θα ήταν μία καλή αρχή. Ναι, θα σχολιάσει κάποιος αλλά μετά τι θα γίνει, πώς θα λειτουργήσει το Σύστημα; Να τη ξεπρόβαλλε η παγίδα της συντήρησης και του συμβιβασμού.
Τι είναι καλύτερο όμως; Να μην σκέφτεσαι να αλλάξεις, να καταργήσεις κάτι καταναγκαστικό στο σχολείο, στην εκπαίδευση, στην κοινωνία, στους θεσμούς από το φόβο για το «τι θα γίνει» ή να επιχειρούν οι άνθρωποι να ανατρέπουν ό,τι τους καταπιέζει και να αποφασίζουν οι ίδιοι για το τι θέλουν;
Προσοχή, όταν λέμε οι άνθρωποι δεν εννοούμε κάτι αφηρημένο, λες και μεταξύ μας δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ αυτών που αποφασίζουν και αυτών που υφίστανται τις αποφάσεις. Εννοούμε με τη λέξη την κοινωνία που αποφασίζει απευθείας η ίδια, υπεύθυνα, αμεσοδημοκρατικά, συλλογικά και χωρίς αντιπροσώπους για τα πράγματα που την αφορούν. Αυτός ο τρόπος να λαμβάνουμε αποφάσεις μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες κοινωνικές μορφές: τη συνέλευση στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στο χώρο εργασίας, στη γειτονιά.
Μαζί τους καταναγκασμούς, το σχολείο επιβάλλει και μύθους. Το μύθο της Εκκλησίας που τάχα πολέμησε το ’21, το μύθο της συνέχειας του ελληνικού έθνους (άρα, να σφαζόμαστε εμείς στον πόλεμο για τα συμφέροντα των λίγων εξουσιαστών). Με την Εκκλησία να κάνει κουμάντο στο κράτος και τα σχολικά βιβλία να δηλητηριάζουν το μυαλό των μαθητών με εθνικιστικό μίσος για τους ξένους, τους αλλόθρησκους, τους «διαφορετικούς», δεν είναι περίεργο που σε κάθε παρέλαση ξεσηκώνονται κατά των μεταναστών μαθητών οι επικίνδυνοι νοσταλγοί της φυλετικής καθαρότητας. Λες και δεν ήταν ο δικτάτορας Μεταξάς εκείνος που καθιέρωσε τις μαθητικές παρελάσεις, λες και η παρέλαση δεν συμβολίζει ένα φόρο τιμής στους μύθους του έθνους που κρύβουν τις βαρβαρότητες του κράτους.
Από αυτή την επέτειο, μην πας να παρελάσεις. Είναι και αυτό μία αρχή, όπως η κατάργηση των καταναγκασμών (εξετάσεις, βαθμοί, παρουσίες).
Καλύτερα διαδήλωση παρά παρέλαση. Με την πρώτη κάτι μπορεί να βγει!
χειρονομία αντιεξουσιαστική κίνηση,
Γιάννενα, Οκτώβριος 2006