Ο λαβύρινθος του εκπαιδευτικού συστήματος και ο ανύπαρκτος μινώταυρος. (σχέδιο για την καθέλκυση μιας αντιεξουσιαστικής πρότασης)

Ας ξεκινήσουμε από τα προφανή. Όλοι ξέρουμε πώς σκοπός κάθε κοινωνικά θεσμισμένου εκπαιδευτικού συστήματος μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού είναι η προετοιμασία των νεώτερων μελών της κοινωνίας για τον κόσμο της παραγωγής.

Όλοι ξέρουμε πως το εκπαιδευτικό σύστημα παραμένει ο βασικός τροφοδότης των υψηλότερων βαθμίδων της παραγωγής και παράλληλα ένα από τα κύρια μέσα διαμόρφωσης και διάπλασης μιας κοινής συνείδησης προς το στόχο αυτό. Όλοι κατανοούμε πως η λειτουργία αυτή έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα απόδοσης και πλέον ανησυχούμε για το κατά πόσο θα καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στις εξίσου υψηλές απαιτήσεις. Όλοι τέλος γνωρίζουμε αν και δεν το παραδεχόμαστε πως το ρεύμα αμφισβήτησης αυτής της πραγματικότητας, κάποτε ισχυρό, έχει πλέον συρρικνωθεί και απειλείται με εξαφάνιση. Τα παραπάνω προφανή και αυτονόητα, είναι συνάμα και η ληξιαρχική πράξη θανάτου της ελευθεριακής κουλτούρας στην εκπαίδευση και της αντίστοιχης κοινωνικής λειτουργίας, τουλάχιστον στις χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού.

Το φοιτητικό κίνημα είναι σαφώς παρελθόν. Ένα φάντασμα που πλανιέται πλέον μόνο πάνω από τα κεφάλια των <<πρωτοπόρων >> του οριοθετημένου φοιτητικού συνδικαλισμού. Οι πορείες των φοιτητών, τα συνθήματα στις σχολές, τα επαναστατικά τραγούδια, φυσικά συνεχίζουν. Η κενότητα των εκδηλώσεων αυτών ωστόσο είναι και αυτή προφανής. Τίποτα καινούριο δεν δημιουργείται, καμία ρήξη δεν διαφαίνεται, κανένα ρίγος συγκίνησης, κανείς δεν ανησυχεί. Τίποτα ωστόσο δεν μένει στάσιμο στην αντίπερα όχθη. Το σύστημα δυναμικό στη δομή και τη λογική του, μεταλλάσσεται συνεχώς, τόσο στις δομές της παραγωγής όσο και της παιδείας. Ο πειθήνιος εργάτης, ως εμβληματική μορφή των επιδιώξεων της κυριαρχίας έχει αντικατασταθεί από τον ευφυή και εφευρετικό νέο που ζει στον πυρετό της τεχνολογικής εξέλιξης και με μέγιστη προσωπική ικανοποίηση προωθεί τις νέες μορφές τεχνογνωσίας, τα αναπτυξιακά προγράμματα και τη μηχανογράφηση της ζωής. Ο μινώταυρος δεν παύει να πολλαπλασιάζεται έως το σημείο της ολοκληρωτικής εξαΰλωσης του. Η αναμονή της οποιασδήποτε Αριάδνης είναι μια επικίνδυνη φαντασίωση. Μίτος δεν υπάρχει. Και από το λαβύρινθο θα βγούμε μόνοι μας. Με εφαλτήριο την επιθυμία μας για τη διάνοιξη και προώθηση του σύγχρονου αντιεξουσιαστικού λόγου, επιχειρούμε να σχεδιάσουμε οι ίδιοι τις διαδρομές αυτοέκφρασης και ρήξης με τα στηρίγματα της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Είναι καιρός πλέον να βγούμε απ το καβούκι μας.

Για καιρό οι διάφορες αναρχικές γκρούπες που γυρόφερναν στους χώρους των πανεπιστημίων περιορίζονταν σε μια στείρα αρνητική στάση τοποθετώντας τον εαυτό τους στο περιθώριο της πανεπιστημιακής κοινότητας.[ Εξ ου και η απαξίωση πολλών ,συμπεριλαμβανομένων και ημών μέχρι πρότινος, για τις γενικές συνελεύσεις των σχολών]. Το άσχημα νέα βέβαια είναι πως το κοινωνικό γίγνεσθαι μεταβάλλεται συνεχώς και η εμμονή μας σε κλειστά ιδεολογικά σχήματα μόνο γραφικούς μπορεί να μας καταστήσει.

Προτού περάσουμε στα ειδικά στοιχεία της πρότασής μας θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε το βασικό άξονα γύρω απ τον οποίο περιστρέφεται η λογική μας. Θεωρούμε πως συνάμα με την πολιτική προπαγάνδα οφείλει να συμπορεύεται και η πολύμορφη καλλιτεχνική έκφραση. Εκεί όπου το αισθητικό ξεπηδάει από το πολιτικό και επιστρέφει σε αυτό για να το αναδημιουργήσει. Εκεί όπου το άτομο επανανοηματοδοτεί τον κόσμο, ως σύνολο μέσα στην επιθυμία του, ως πεδίο και αφετηρία, και ανακτά τη σχέση του με την πραγματικότητα, όχι ως σχέση καθυπόταξης ή διαλεκτική αφέντη- δούλου, αλλά ως σχέση αμφίδρομη, δημιουργίας νέων μορφών, σχέση πολυσχιδή, σχέση σχάσης με τις θεσμισμένες παγιωμένες φόρμες.

Τριγύρω μας, απλώνεται ένα διαφανές δίκτυο κοινωνικών συμπεριφορών , εξουσιαστικών δομών, και θεσμισμένων μορφών κοινωνικής οργάνωσης και αναπαραγωγής. Η παρέμβασή μας, έχοντας ως στόχο τη διάρρηξη του καπιταλιστικού φαντασιακού που βρίσκεται στον πυρήνα όλων αυτών, δεν μπορεί παρά να γίνεται ανοιχτά σε κάθε χώρο όπου καθημερινά στήνεται το θέατρο του παραλόγου. Το άτομο είναι ακέραιο και πανέτοιμο να ενεργοποιήσει την πολιτική του βούληση ανά πάσα στιγμή.

Οι συνελεύσεις των σχολών, εν δυνάμει ριζοσπαστικές μορφές αυτοοργάνωσης, έχουν καταντήσει έρμαιο των διαθέσεων των διοικητικών συμβουλίων και των κάθε είδους παρατάξεων. Το άτομο έχει εξοβελιστεί και έχει πειστεί πως η μετάθεση των αρμοδιοτήτων από τον ίδιο σε κάποιους άλλους πιο ικανούς είναι αναπόδραστη. Δεν πρόκειται παρά για φαιδρή φαντασίωση. Η μύηση στο αντιπροσωπευτικό μοντέλο και τον κοινοβουλευτισμό στερείται κάθε γούστου. Διακηρύττουμε την αυτονομία και μεταφράζουμε σε πράξη το λόγο μας προτείνοντας στις συνελεύσεις των φοιτητών την κατάργηση των Δ.Σ. και την αντικατάστασή τους από κληρωτό, άμεσα ανακλητό σώμα.

Καταθέτουμε πρόταση για αλλαγή της διαδικασίας των συνελεύσεων έτσι ώστε να αρθούν επιτέλους τα πλαίσια των κομμάτων από τους πίνακα των θέσεων και να αναρτηθούν οι προτάσεις των ατόμων. Όταν το πολιτικό γίνεται προσωπικό και αντίστροφα, όταν οι παραστάσεις της καθημερινότητάς μας γίνονται πεδίο δράσης και δημιουργίας η κενότητα κάθε εξουσιαστικής λογικής καταρρέει. Κάθε μέσο είναι θεμιτό. Η ζωγραφική, η γλώσσα, το θέατρο, η ζωντανή διαμαρτυρία, ως και η σιωπή είναι στην υπηρεσία των προθέσεων του καθενός. Όταν το σύστημα μας προκαλεί να συμμετέχουμε στα ηλίθια έτοιμα παιχνίδια του, εμείς απαντάμε πως προτιμούμε να φτιάξουμε ολοκαίνουρια δικά μας.

Ο καπιταλισμός καρπώθηκε απ’ τα κινήματα των δύο τελευταίων αιώνων τα πλέον όμορφα και ριζοσπαστικά οράματα, τα αφομοίωσε, τα ξόρκισε και τα κατέστησε ανενεργά και άφυλα. Είναι καιρός να ανακτήσουμε τους εαυτούς μας. Το εκτός πόλης πανεπιστήμιο, αυτή η πανουργία των διωκτικών αρχών και των αφεντικών τους δεν μας εμποδίζει πια. Η ιδιότητα του φοιτητή και ο διαχωρισμένος ρόλος του είναι για μας μια οφθαλμοφανής απάτη. Η πολιτεία που ανασαίνει βαριά και ασθματικά είναι ακόμα ζωντανή παρά τις προσδοκίες της εξουσίας. Η προσπάθεια μας να ξεβουλώσουμε τις ζωτικές αρτηρίες επικοινωνίας, από τις φοιτητικές επαρχιουπόλεις ως και τα μεγάλα αστικά κέντρα, οφείλει να είναι συνεχής και άτεγκτη. Η περιπλάνησή μας μπορεί και της αξίζει να είναι μοιραία για τον πολιτισμό της διαχωρισμένης σκέψης. Όταν το σύστημα αυτονομείται και μας περικυκλώνει με ένα πανίσχυρο δίκτυο σχέσεων φόβου και εκμετάλλευσης εμείς κατανοούμε, μαθαίνουμε και αντιγράφουμε τους τρόπους του.

Απέναντι στο δίκτυο που ενσαρκώνει και κυοφορεί τη νέα αποκεντρωμένη και συνάμα αποπροσωποποιημένη εξουσιαστική πρόταση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού να ξετυλίξουμε το δικό μας δίκτυο αυτονομίας και ελευθερίας. Διαρρηγνύοντας τα ιδεολογικά στεγανά που κυριάρχησαν και καθυπόταξαν τα επαναστατικά προτάγματα των περασμένων ετών, να επανεφεύρουμε τη ζωντανή, παιγνιώδη μας επαφή με τις νησίδες των κοινωνικών αγώνων, με τα αιτήματα της τοπικής και παγκόσμιας κοινότητας που φέρουν τα σπέρματα της αυτοθέσμισης και της συλλογικότητας που στηρίζεται στην ατομικότητα. Η σύνδεση ατομικού, συλλογικού και κοινωνικού, που μορφώνει και μορφώνεται καταργεί τις παραδοσιακές φόρμες οργάνωσης προς όφελος μίας πολύμορφης, πολύχρωμης επικοινωνίας. Μας συνέχουν οι αρχές της αυτονομίας, της άμεσης δημοκρατίας, της εναντίωσης στη θεσμισμένη εξουσία, της αλληλεγγύης, της αέναης δημιουργικότητας.

Προτείνουμε ένα δίκτυο αυτόνομων ατόμων, αυτόνομων συλλογικοτήτων που να είναι κάτι παραπάνω από μία απλή αντίστιξη. Όπου το άτομο να διαμορφώνει το συλλογικό, όπου η ελευθερία του ενός δε σταματάει, αλλά είναι απαραίτητη προϋπόθεση της ελευθερίας όλων. Για αυτό ακριβώς θεωρούμε απαραίτητη την σύζευξη των δυνάμεων μας με άλλες συλλογικότητες και άτομα υπό το πρίσμα της συμφωνίας μας στις βασικές διακηρυκτικές θέσεις της αντιεξουσιαστικής κίνησης.

Δεν χρειάζεται να ξεχνάμε πως οι λέξεις είναι ένα πλήθος κωδικοποιημένων σημασιών. Κατανοώντας αυτό μας είναι εύκολο να κατανοήσουμε τη βασική αρχή της αντιεξουσιαστικής λογικής, ήτοι την πολυσημία και το όραμα ενός κόσμου άπειρου. Είμαστε αποφασισμένοι.

ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΑ – ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ