ΕΞΩ ΟΙ ΜΠΑΤΣΟΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟ – ΔΗΜΟΣΙΟ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΥΡΙΟ

Εδώ κι ένα μήνα έχει γίνει σαφής η πρόθεση της κυβέρνησης να εγκαταστήσει την αστυνομία στα πανεπιστήμια με όποιο κόστος. Οι εικόνες είναι χαρακτηριστικές: ένα αστυνομοκρατούμενο πανεπιστήμιο, δακρυγόνα στο campusαλλά και μέσα στις αίθουσες μαθημάτων, ξυλοδαρμοί σε φοιτητές, τρομοκράτησή με ελέγχους και προσαγωγές. Φτάνοντας πριν λίγες μέρες στην δολοφονικού τύπου επίθεση από τα ΜΑΤ με ευθεία βολή χειροβομβίδας κρότου λάμψης στο ένα μέτρο με αποτέλεσμα τον σοβαρό τραυματισμό φοιτητή.

Η απάντηση της Υπουργού Παιδείας συμπυκνώνει την κυριαρχία της εξουσίας: “…η Αστυνομία έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει όπου υπάρχουν παράνομες ενέργειες στα Πανεπιστήμια, με τον ίδιο τρόπο που θα επενέβαινε και σε κάθε άλλο χώρο…”. Για το κράτος, το πανεπιστήμιο είναι ένας χώρος που δε νοείται να μην είναι στην κυριαρχία του, δε νοείται να αποτελεί σημείο ελευθερίας. Οι παράνομες ενέργειες της αμφισβήτησης, της αντίστασης, του διαφορετικού που μπορεί να γεννιέται και να διεκδικεί, θα πρέπει να παταχθούν. Το πανεπιστήμιο θα πρέπει να “τακτοποιηθεί” ώστε να λειτουργήσει για τους αποκλειστικούς σκοπούς της εκπαίδευσης και του κέρδους.

Ο δημόσιος χώρος αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού όπου το κράτος προσπαθεί να επιβάλει την εξουσία του, όπως δείχνουν οι παρελάσεις ή τα αγάλματα της ελίτ ή στην περίπτωση του ΑΠΘ, αντί για άγαλμα μια βιβλιοθήκη-λάβαρο, αποστεωμένη από την έννοια της γνώσης. Την ίδια στιγμή ο δημόσιος χώρος είναι εκεί όπου το κράτος αμφισβητείται, γι’ αυτό και ο έλεγχός του καθίσταται ουσιαστικός για την ισορροπία κοινωνικών και πολιτικών δυναμικών.

Ιδιαίτερα στην περίπτωση του πανεπιστημίου η σημασία του είναι αναβαθμισμένη λόγω του Ασύλου, καθώς ανέκαθεν η εξουσία, κράτος και κεφάλαιο, το είχε στο στόχαστρο. Η ουσία του Ασύλου είναι βαθιά κοινωνική. Αυτή νομιμοποιούσε ό,τι ο νόμος καταδίκαζε. Το σχέδιο “Βιβλιοθήκη”, λοιπόν, και το δίλλημα “ή με τις βαριοπούλες ή με τις βιβλιοθήκες” αντανακλά τη νεοφιλελευθεροποίηση του δημόσιου χώρου, η οποία προωθείται από το ίδιο το κράτος και ενεργεί δήθεν για το δημόσιο συμφέρον. Αντανακλά τις νέες περιφράξεις που οργανώνονται για τους σκοπούς του κέρδους, τον έλεγχο της συμπεριφοράς, τον αποκλεισμό από τον κοινωνικό χώρο και το οριστικό τέλος της έννοιας του δημόσιου. Και κάθε μορφή περίφραξης έχει ως στόχο να σιωπήσει η κριτική αλλά και η οργάνωση της επιθυμίας για μία ζωή ελεύθερη.

Περιφράξεις για τους σκοπούς του κέρδους: Το βασικό εργαλείο του νεοφιλελευθερισμού, ως μέρος του πολιτικοοικονομικού και ιδεολογικού σχεδίου για την αγοραία συναλλαγή ως βασικό σύστημα ηθικών αρχών, είναι η δύναμη των κεντρικών θεσμών να προωθούν σχέδια εκχώρησης των δημόσιων πόρων στους ιδιώτες. Το πανεπιστήμιο ήδη από τον 19ο αιώνα, με την κυριαρχία της αστικής τάξης και τη βιομηχανική επανάσταση χάνει το νόημά του ως παραγωγός και πομπός της γνώσης και μετατρέπεται σε οικονομικός ρυθμιστής καθώς αναπροσαρμόζεται στο καινούριο πλαίσιο του καπιταλισμού. Τα προγράμματα σπουδών και η έρευνα εναρμονίζονται με τις απαιτήσεις της βιομηχανικής παραγωγής και εργασίας, η γνώση κατακερματίζεται συνεχώς και πλέον αντικαθίσταται από την δεξιότητα. Η αποξένωση του αντικειμένου από την γνώση και η αλλοτρίωση του ρόλου της ανώτατης παιδείας είναι τόσο βαθιά, που το πανεπιστήμιο απογυμνώνεται από το αρχικό του νόημα και μετατρέπεται σε ένα στυγνό κέντρο παραγωγής πρόσκαιρης εξειδίκευσης με σκοπό την επαγγελματική κατάρτιση. Το κράτος, λοιπόν, ανέλαβε, και μέσω σειράς νομοθετικών και πρακτικών παρεμβάσεων προώθησε το πανεπιστήμιο ως μέσο κατάρτισης εκπαιδεύοντας άμεσα τους φοιτητές και έμμεσα τους διδάσκοντες σύμφωνα με τις καπιταλιστικές απαιτήσεις. Οι νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις έστρωσαν το δρόμο για την πλήρη μετάβαση από την ανθρωποκεντρική θεώρηση της κοινωνίας και της παιδείας στην εμπορευματοκεντρική. Το «σχέδιο Βιβλιοθήκη» και η καταστολή που φέρνει σήμερα είναι η απόλυτη ολοκλήρωση αυτής της μετάβασης και την πλήρη παραχώρηση του έτοιμου πλέον Πανεπιστήμιο-Επιχείρηση στο κεφάλαιο.

Περιφράξεις για τον έλεγχο του πράττειν: Το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα πιάνει το νήμα της αμφισβήτησης και συνδέεται με τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια μετά το Μάη του ’68. Η ριζοσπαστικοποίηση του ’60, με σημείο αναφοράς τα Ιουλιανά και η μαζική συμμετοχή της νεολαίας και των φοιτητ(ρι)ών στις κοινωνικές διεκδικήσεις με σημείο αιχμής το πολιτειακό, συνεχίζεται με τις δυναμικές αντιδικτατορικές ενέργειες στην περίοδο της Χούντας, φτάνοντας στο απόγειό του με την εξέγερση του Πολυτεχνείου το ’73. Έκτοτε το πανεπιστήμιο αποτελεί χώρο πολιτικοποίησης των φοιτητών με τη συμμετοχή τους σε ευρύτερους κοινωνικούς αγώνες και μήτρα ανάδειξης ριζοσπαστικών κινημάτων. Η ευθεία βολή κρότου λάμψης στον φοιτητή που αντιστέκεται επιδιώκει το οριστικό τέλος του πανεπιστημίου ως χώρου αμφισβήτησης και αντίστασης. Είναι η ίδια βολή που σκότωσε το ’65 τον Πέτρουλα και τον Γρηγορόπουλο το ’08. Η νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση είναι απόλυτη. Η επικράτησή της δεν συμβιβάζεται με την συνύπαρξη και απαιτεί την ολοκληρωτική εξάλειψη κάθε μη προσαρμόσιμου, πόσο μάλλον εναντιωτικού, θεσμού. Το αφήγημα της βιβλιοθήκης είναι ότι έρχεται να βάλει τέλος σε ένα χώρο που για 34 χρόνια δεν ανταποκρινόταν στην απαίτηση του Πανεπιστήμιου-Επιχείρηση και δεν παρήγαγε γνώση για το αποκλειστικό όφελος των ελίτ και της εξουσίας. Εγκαλεί, καταγγέλλει και επιτίθεται σε φοιτητ(ρι)ές και καθηγήτ(ρι)ες επειδή διαχρονικά αντιστέκονται και αμφισβητούν το αγοραίο πανεπιστήμιο και την παγίωση ενός συστήματος αναπαραγωγής άνισων σχέσεων. Από όλα τα θεσμικά χείλη (πρωθυπουργός, υπουργός και πρυτανικές αρχές) το μήνυμα είναι ένα: Η αστυνομία είναι εκεί για να επιβάλλει τον σκοπό, η αστυνομία σκοτώνει και την ευθύνη για ό,τι συμβεί την έχεις εσύ που αμφισβητείς τον σκοπό. Ή θα προσαρμοστείς σε αυτόν ή θα τελειώσεις. Το κλίμα του φόβου αποτελεί βασικό εργαλείο για την ολοκλήρωση του πειθήνιου ατόμου και οι δυνάμεις καταστολής βρίσκονται εκεί να επιτελέσουν τον ρόλο τους.

Περίφραξη της κοινότητας: Η ολοκλήρωση του σχεδίου για την πλήρη ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων και το οριστικό τέλος τους ως ελεύθερος, δημόσιος χώρος ολοκληρώνεται με την περίφραξη της φοιτητικής κοινότητας και τη μονιμότητα των φυσικών εμποδίων εισόδου. Οι ασφαλίτες ελέγχουν τους/τις φοιτήτ(ρι)ες στις εισόδους, ενώ τα ΜΑΤ τους/τις συνοδεύουν μέχρι να μπουν στην αίθουσα για μάθημα. Στη συνέχεια αναμένονται οι φοιτητικές κάρτες, τα τουρνικέ, οι κάμερες και κάθε μηχανισμός ελέγχου για την εμπέδωση της νέας κανονικότητας και την αποτροπή έκφρασης του διαφορετικού. Η φυσική περίφραξη του δημόσιου χώρου είναι για να αποτρέψει την κοινότητα από την χρήση του για πολιτικούς σκοπούς πέρα από την εργασία και την γνώση-εμπόρευμα. Κάθε κίνηση της πανεπιστημιακής κοινότητας για εναντίωση στην επιχειρηματικοποίηση, εμπορευματοποίηση και την αλλοτρίωση ως αναπαραγωγή της κυρίαρχης κουλτούρας, από συζητήσεις μέχρι κινητοποιήσεις, είχε απέναντί της είτε τους κυριολεκτικούς φύλακες των πανεπιστημιακών πυλών, τις δυνάμεις καταστολής δηλαδή, είτε την ανελέητη προπαγάνδα από τα ΜΜΕ αλλά και τις καθηγητικές ελίτ που έχουν ταχθεί πλήρως με το πανεπιστήμιο του νόμου και της τάξης.

Τα πανεπιστήμια αποτελούν τον τελευταίο χώρο της κοινωνίας για να οργανώνει τις αντιστάσεις της. Η επίθεση του κράτους είναι ολομέτωπη με τη συνεχή ανακατάληψη ζωτικών χώρων του ανταγωνιστικού κινήματος από τις δυνάμεις καταστολής και τη συρρίκνωση των ελεύθερων χώρων. Οι εικόνες με τα ΜΑΤ στις πλατείες την περίοδο πριν και μετά την καραντίνα, οι εκκενώσεις καταλήψεων και κέντρων αγώνα, η προσαγωγή μελών σωματείων κατά τις παρεμβάσεις τους για εργατικές διεκδικήσεις, η ιδιωτικοποίηση του δημόσιου χώρου από τις παραλίες μέχρι τα δάση και τα πάρκα, ο πλήρης κρατικός έλεγχος του δημόσιου διαλόγου και των ΜΜΕ έχουν δημιουργήσει έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από την έκφραση της αντίρρησης και της κριτικής. Τα πανεπιστήμια αποτελούν έναν από τους τελευταίους σταθμούς που επιδιώκει η εξουσία να περάσει εξ’ολοκλήρου στα χέρια της

Για τους παραπάνω λόγους μιλάμε, ήδη από τους φοιτητικούς αγώνες του 2005/2006 ενάντια στο Νόμο-Πλαίσιο, για ένα Πανεπιστήμιο Ελεύθερο-Δημόσιο-Κοινωνικό. Ελεύθερο ακριβώς ως προς τους ταξικούς και χωροταξικούς φραγμούς όσον αφορά την πρόσβαση σ’ αυτό. Δημόσιο ως προς τον δημόσιο ζωτικό χώρο που διεκδικείται μέσα σ’ αυτόν από την κοινωνία απέναντι στην κυριαρχία. Κοινωνικό ως προς τον παν-κοινωνικό χαρακτήρα της γνώσης και του πανεπιστημίου ως ένα με το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο και όχι σαν ένας οργανισμός αποκομένος απ’ αυτό και τις ανάγκες του.

Η αντίσταση απέναντι στην κρατική καταστολή στα πανεπιστήμια και το σύνθημα ΕΞΩ ΟΙ ΜΠΑΤΣΟΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ συγκεντρώνει αυτή τη στιγμή όλους τους αγώνες . Τους αγώνες ενάντια στην κυριαρχία και στην αναπαραγωγή σχέσεων εξουσίας, στην παραγωγή κατακερματισμένων και πλήρως αναλώσιμων εργαζομένων, στην επιβολή μιας ζωής αβίωτης για τους αδύναμους, τις καταπιεσμένες, τους μετανάστες, στην ποινικοποίηση όσων σπάνε τη σιωπή τους επειδή τα έβαλαν με τους ισχυρούς από τη Γεωργία μέχρι τα θύματα του Λιγνάδη.

Το πρόταγμα για ένα Δημόσιο – Ελεύθερο – Κοινωνικό Πανεπιστήμιο συγκεντρώνει όλους τους αγώνες που αμφισβητούν και αρνούνται να παραδώσουν το μονοπώλιο των ζωών μας στην αγορά και στο κράτος. Τους αγώνες για ανάσες ελευθερίας, μέσα στον κόσμο της καταπίεσης, της πατριαρχίας, της εκμετάλλευσης και της αδικίας. Τους αγώνες που βιώνεται η συλλογική απόφαση και νίκη, όπου οι σχέσεις πλέκονται όχι ιεραρχικά αλλά στο πλαίσιο μίας διαρκούς επανανοηματοδότησης.

Η απάντηση στα ψευτοδιλήμματα ή με τις βαριοπούλες ή με τις βιβλιοθήκες είναι: Ή ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ.

ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΑΠΘ.

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ